Петар Богдан, Македонец основоположник на Албанската книжевност  строго чувана тајна

За времето во кое овој филозоф и историчар творел и пишувал на италијански јазик, во Албанската книжевност не постојат други имиња. Дека Петар Богдани е Македонец е строго чувана тајна, а неговите дела се преведувани на албански и други јазици со одбегнување или искривување на висинското потекло на овој голем филозоф.

Пјетер Богдани е единствен писател и филозоф во тоа време за просторите на денешна Албанија, а според аналитичарите е жив доказ за вештачки создаваната нација на Албанија, кои немаат потекло нити било каква врска со илирите и средниот век. Самите историчари потврдуваат дека Албанците се планинци кои го избркале македонското население и формираа држава, тоа се дојдени племиња кои од турската империја, со потекло од гегите.

Пјетер Богдани на книгата која е сочувана до денес и се држи како стого доверлива тајна, печатена во 17 век, е потпишан како Pjeter Bogdani – Macedone или во превод Петар Богдани- Македонец. Делата пишувани од Богдани се капитални дела од особено значење за Албанската книжевност, а се до овој момент не се споменува дека е Македонец. Петар Богдани неговите дела ги пишува на Италијански јазик, а дел на насловите и имињата ги пишува на кирилица.

Еве што е познато за Петер Богдани

Петар Богдан или на Албанската јавност наметнат како Пјетер Богдани (1630-1689), е познат како Пјетро Богдано, и е најоригинален писател на почетокот на литературата во Албанија. Тој е автор на Cuneus Prophetarum (Групата на пророците), 1685 година. Роден е во близина на Призрен околу 1.630, се школувал во традициите на Католичката црква на која тој ја посветува цела негова енергија.

Неговиот чичко  Богдани Андреа (1600-1683) бил архиепископ на Скопје. Се школувал во Бугарија, а потоа студирал во илирскиот колеџ Loretto во близина на Анкона. Од 1651-1654, тој служел како парохиски свештеник и 1654-1656 студирал на колеџот на Пропаганда во Рим, каде што дипломирал како доктор по филозофија и теологија. Во 1656, тој бил именуван за епископ на Скадар, позиција на која се одржал дваесет и една година, а исто така бил назначен за администратор на Архиепископијата на Antivari (Бар) до 1671. За време на повеќето проблематични години од турско-австриската војна, 1664-1669, тој се криел во селата Barbullush и Rjoll во близина на Скадар. А во Rjoll, во близина на пештерата, во која тој се сокривал се уште е запишано неговото име.

Во 1677 година, тој го наследува неговиот чичко како Архиепископ на Скопје и администратор на Кралството Србија. Неговите религиозни ревности и патриотски плам го чуваат во расчекор со турските сили. Тој продолжува во Ragusa (Дубровник), од каде што го продолжува патешествието во Венеција и Падова, земајќи ги и неговите ракописи, со себе. Во Падова е поканет од кардиналот Грегорио Барбариго (1622-1697), кој служел во Рим. Барбариго кардинал, па бискуп на Падова, бил одговорен за прашања во Црквата на исток и имал силен интерес за културите на Ориентот, вклучувајќи ја и Албанија. Тој исто така основал печатница и поседувал печатарска преса во Падова, која служела за потребите на ориенталните јазици и имала фонтови за хебрејски, арапски и ерменски. Барбариго бил спремен да му помогне на Богдани во вториот историски потфат.

Откако средил за објавување на Cuneus Prophetarum, Богдани на Балканот се вратил во март 1686 година и ги поминал следните години во промовирање на отпор кон Отоманската Империја, особено во Косово. Тој учествувал во воената сила од 6.000 албански војници во австриската војска, во Приштина и Призрен. Постои податок, сепак, дека тој и многу од неговата војска биле нападнати од страна на друг тежок противник- чума.

Богдани се врати во Приштина, но подлегна на болеста во декември 1689. Неговиот внук Ѓеорѓи објавија во 1698 година дека посмртните останки на неговиот чичко, беа ексхумирани подоцна од страна на турски и татарски војници и фрлени да се хранат кучињата на среде плоштадот во Приштина. Така заврши едена од најголемите фигури на почетокот на албанската култура, на писателот кој често се нарекува татко на добрите Албанци. Cuneus Prophetarum е отпечатена на латиница во Италија, со додавање на истите ликови и на кирилица.

 

Advertisement